Lessen in budgetteren

Niets zo universeel als het basisprincipe van budgetteren én de creativiteit om hiermee (on)gepast om te gaan. Amerikaans onderzoek van de Volcker Alliance naar de budgetteringsmethoden van drie staten levert ook voor de Nederlandse praktijk herkenbare aandachtspunten op.

BASISPRINCIPE VAN BUDGETTEREN
Het basisprincipe van budgetteren is overal hetzelfde: je kunt niet meer uitgeven dan je hebt. In combinatie met de onmetelijke menselijke creativiteit zijn er allerlei interpretaties, afspraken, regelgeving, trucs, afleidingsmanoeuvres e.d. ontstaan waardoor er in ieder geval voor een bepaalde periode kan worden afgeweken van dit principe. Een geaccepteerde afspraak is bijvoorbeeld dat in een bepaald jaar geld wordt geleend voor een investering die meerjarig inkomsten oplevert waarmee je de lening in een aantal jaar weer aflost. De huidige Griekse financiële crisis is een treurig voorbeeld van hoe het met de creativiteit mis kan gaan. 

Vanwege de creativiteit is het van belang dat goed wordt gekeken naar de praktijk van budgetteren. De Volcker Alliance – een organisatie die zich bezig houdt met het stimuleren van een effectieve uitvoering van beleid en het herstel van vertrouwen in de overheid – heeft in dit kader gekeken naar de wijze waarop een aantal Amerikaanse staten budgetteert. 

AANDACHTSPUNTEN VOLGENS HET ONDERZOEK VAN DE VOLCKER ALLIANCE
Een algemene zorg dat uit het onderzoek naar voren komt is dat veel Amerikaanse staten en gemeenten nog budgetteren op kasbasis waardoor het risico toeneemt dat er teveel focus wordt gelegd op de korte termijn ten koste van de houdbaarheid van de financiën op de lange termijn. Voor de Nederlandse situatie geldt dit vooral nog voor de rijksfinanciën aangezien verder binnen de overheid (doorgaans) het lastenbatenstelsel wordt gebruikt. Niettemin geldt een deel van de gehanteerde toetsingscriteria en de checklist - die onderstaand zijn weergegeven - ook voor organisaties die volgens het lastenbatenstelsel werken.

Toetsingscriteria 

Checklist

• “Complete budgetary information, including how balance was achieved and whether onetime revenue sources were tapped, should be easier to find and interpret.” (p.13)

• “Short-term revenue forecasts should be transparent and supportable by historic growth trends. Past projections should be assessed for accuracy to help improve forecasting methods.” (p.13)
  

• “Recurring costs should be paid with recurring revenue.” (p.14)
  

• “The proceeds of borrowings should not be used to cover operating expenses.” (p.15)
  

• “States should move away from strictly cash budgeting and toward the type of accounting, used in their audited comprehensive annual financial reports, that shows the true present value of future spending obligations.” (p.16)
  

• “States must build rainy day funds to safeguard essential services during economic downturns. The size of the funds should be adjusted for revenue volatility, and they should be replenished consistently after they are tapped.” (p.16)
  

MEER INFORMATIE
Het hele rapport is HIER te vinden op het internet. Informatie over de Volcker Alliance is te vinden op hun website.