AANGEPASTE BLOG (datum deze versie 22-4-2019)
Je probeert je leven altijd prettig te laten zijn. Dat lukt niet altijd omdat gebeurtenissen anders gaan dan verwacht. Dat is normaal. Volgens Foucault moeten we accepteren dat er altijd een mogelijkheid is dat gebeurtenissen anders gaan dan verwacht.
Veel gebeurtenissen in je leven gaan zoals verwacht. Wanneer je water op een vuur zet dan zal dat gaan koken, als je een stekker in het stopcontact steekt gaat het licht branden, wanneer je niet eet krijg je honger. Van veel gebeurtenissen weten we wat er gaat komen wanneer we een bepaalde handeling verrichten. Dat is kennis, weten wat werkt.
Van veel andere gebeurtenissen in je leven weet je vooraf niet wat je kunt verwachten. Je leven hangt voor een groot deel af van de mogelijkheid dat iets gebeurt. Dit geldt vooral voor je relatie met jezelf en met andere mensen. Het begint vaak al met of je ’s morgens uitgerust en op tijd wakker wordt. De rest van de dag kan er van alles gebeuren. Je weet bijvoorbeeld vooraf niet wie je wanneer ontmoet en in welke stemming die personen zijn, welke boodschappen je via telefoontjes of email ontvangt en of je kennis over “weten wat werkt” ook vandaag weer juist blijkt te zijn (het is niet uitgesloten dat je auto of je computer op een dag niet willen (op)starten).
Je probeert je leven altijd prettig te laten zijn. Dat lukt niet altijd omdat gebeurtenissen anders gaan dan verwacht. Dat is normaal. Volgens Foucault moeten we accepteren dat er altijd een mogelijkheid is dat gebeurtenissen anders gaan dan verwacht.
Veel gebeurtenissen in je leven gaan zoals verwacht. Wanneer je water op een vuur zet dan zal dat gaan koken, als je een stekker in het stopcontact steekt gaat het licht branden, wanneer je niet eet krijg je honger. Van veel gebeurtenissen weten we wat er gaat komen wanneer we een bepaalde handeling verrichten. Dat is kennis, weten wat werkt.
Van veel andere gebeurtenissen in je leven weet je vooraf niet wat je kunt verwachten. Je leven hangt voor een groot deel af van de mogelijkheid dat iets gebeurt. Dit geldt vooral voor je relatie met jezelf en met andere mensen. Het begint vaak al met of je ’s morgens uitgerust en op tijd wakker wordt. De rest van de dag kan er van alles gebeuren. Je weet bijvoorbeeld vooraf niet wie je wanneer ontmoet en in welke stemming die personen zijn, welke boodschappen je via telefoontjes of email ontvangt en of je kennis over “weten wat werkt” ook vandaag weer juist blijkt te zijn (het is niet uitgesloten dat je auto of je computer op een dag niet willen (op)starten).
Verander! Voor Foucault gold dat het allerbelangrijkste in het leven is dat je iemand anders wordt dan je in het begin was. Daarom vond hij ook dat de boeken die hij schreef nutteloos waren als ze niet in staat waren om zowel de schrijver als de lezer ervan nieuwe inzichten te geven, naar onvoorziene plaatsen te laten gaan en een nieuwe relatie met zichzelf te laten ervaren. |
Juist wanneer gebeurtenissen niet gaan zoals verwacht is verandering mogelijk. Wanneer alles je in leven vastligt, dan zal je leven ook alleen maar zijn zoals het is. Alleen doordat er verschillende mogelijkheden zijn, kan je vrij zijn en is het mogelijk je leven te veranderen. De mogelijkheden in je leven zijn echter niet onbegrensd, ze worden bepaald door de situatie waarin je je op dat moment bevindt. Maar je situatie kan morgen weer anders zijn waardoor je dan ook weer andere mogelijkheden hebt.
Je sociale leven is niet een toevalligheid Toeval bestaat niet voor Foucault. Het sociale leven zoals je dat nu hebt is het resultaat van de situatie waarin je je bevindt. Het is het resultaat van je eigen denken en het denken van de mensen om je heen over wat je in je leven wel en niet mag doen. Dat denken is in de loop der tijd gevormd door de combinatie van ethiek, macht en kennis (zie eerdere blogs). Het stuurt je gedrag, bepaalt de mogelijkheden om van gedrag te veranderen en bepaalt de (te verwachten) consequenties van een keuze om gedrag te vertonen dat volgens anderen niet mag. Binnen dit kader is je leven niet een toevalligheid. Doordat je manier van denken en dat van anderen verandert in de tijd (soms gedurende een dag), verandert wat je wel en niet mag doen. Deze dynamiek in het denken zorgt ervoor dat er altijd de mogelijkheid bestaat dat gebeurtenissen anders gaan dan verwacht en dus dat er altijd een mogelijkheid is om je sociale leven te veranderen. |
Het onverwachte van gebeurtenissen is niet altijd fijn. Aan de andere kant geeft het aan dat in het leven altijd iets anders mogelijk is dan je verwacht. Dus koester dat er verschillende mogelijkheden zijn, zoek ze op en onderzoek telkens weer hoe ze je kunnen helpen je leven zodanig te veranderen dat je leven (nog of weer) prettiger wordt!
Natuurwetenschappen versus sociale studies Via kennis proberen we steeds beter te weten wat we kunnen verwachten. Maar niet bij alles kan dat. Bij onderwerpen zoals natuurkunde, scheikunde en biologie geldt dat we steeds beter kunnen weten welke gebeurtenis altijd op een andere volgt (A leidt tot B). Bij onderwerpen die te maken hebben met sociale relaties proberen we ook steeds beter te weten wat we kunnen verwachten, maar zal altijd sprake zijn van mogelijkheden waardoor nooit zekerheid bestaat over welke gebeurtenis volgt op een bepaalde handeling. Daarom wordt in de academische wereld ook wel gesproken over (natuur)wetenschappen en sociale studies (zoals bestuurskunde, organisatie-kunde, etc.). |