Alleen mag je meer, maar heb je minder. Wanneer je alleen bent kan je alles doen wat je wilt omdat niemand zegt dat je iets niet mag doen. Maar alleen is je leven minder prettig. Voor onze wensen en verlangens hebben we anderen nodig. Wanneer we ziek zijn hebben we anderen nodig om ons te verzorgen. Veel van de spullen die je gebruikt zijn door anderen gemaakt.
Je hebt een eigen lichaam, maar niet een eigen leven. Je leven bestaat uit je relaties met anderen: je bent kind, vriend, partner, collega, ouder, consument, kiezer, clubgenoot, landgenoot etc. Je leeft samen en daarom denk je samen.
Je hebt een eigen lichaam, maar niet een eigen leven. Je leven bestaat uit je relaties met anderen: je bent kind, vriend, partner, collega, ouder, consument, kiezer, clubgenoot, landgenoot etc. Je leeft samen en daarom denk je samen.
- Net zoals jijzelf maakt ieder voor zichzelf een keuze hoe zich te gedragen in het nastreven van wensen en verlangens (ethiek).
- Net zoals jijzelf probeert iedereen een ander te sturen en probeert tegelijkertijd zelf zo min mogelijk gestuurd te worden (macht).
- Net zoals jijzelf heeft iedereen ideeën over wat het beste werkt (kennis).
Geen eigen leven, niet één identiteit Het thema dat je bestaat via je relaties met anderen wordt ook beschreven in het boek “Iemand, niemand en honderdduizend” van de Italiaanse schrijver en Nobelprijswinnaar Luigi Pirandello (1867-1936). De hoofdpersoon in dat boek realiseert zich op een gegeven moment dat hij niet de iemand is die hij dacht te zijn, maar de honderdduizend verschillende iemanden zoals anderen hem zien. Je hebt dus niet alleen geen eigen leven, je hebt ook niet één identiteit. |
Foucault noemt het gedeelde onderscheid tussen wat wel en niet mag de waarheid. Voor Foucault is de waarheid niets anders dan de verhouding tussen ethiek, macht en kennis die je op een specifiek moment ervaart en die op dat moment zorgt voor een onderscheid in gedrag dat wel en dat niet is toegestaan. Het ontstaat door je relaties met anderen. Foucault noemt de waarheid daarom intersubjectief, het is iets wat mensen met elkaar delen. Waarheid ontstaat telkens opnieuw. Nieuwe inzichten en ervaringen maken het mogelijk dat je anders bent gaan denken. Een ander heeft dat ook. Bij elk nieuw contact tussen jou en anderen is er dus sprake van het ontstaan van een nieuwe (actuele) verhouding (een nieuw evenwicht) tussen ethiek, macht en kennis. Het ontstaan van een dergelijk nieuw evenwicht noemt Foucault het spel – of de strijd – om de waarheid, of beter gezegd: om de status van de waarheid. Het is een strijd om het veranderen of het juist herbevestigen van wat wordt gezien als gedrag dat wel en dat niet is toegestaan. Het enige dat voor Foucault stabiel is in de verhouding tussen ethiek, macht en kennis, is het onderscheid dat eerder in de tijd bestond tussen gedrag dat wel en niet is toegestaan (hij noemt dat de historische a priori) en dat de basis vormt voor manier waarop we nu bepalen welk gedrag wel en niet wordt gezien als acceptabel.
Wanneer je niet tevreden bent met de ruimte die hebt om te doen wat je wilt, dan komt dat door je relatie met anderen. Samen met jou bepalen ze wat je wel en niet mag doen. Dit onderscheid is altijd tijdelijk, dus de situatie (de waarheid) zoals die nu is kan morgen anders zijn. Je toekomst zit dus vol mogelijkheden om meer ruimte te krijgen om te doen wat je wilt doen! Maar dan moet je daar via ethiek, macht en kennis wel aan actief aan werken. In de volgende blog meer hierover.
Wanneer je niet tevreden bent met de ruimte die hebt om te doen wat je wilt, dan komt dat door je relatie met anderen. Samen met jou bepalen ze wat je wel en niet mag doen. Dit onderscheid is altijd tijdelijk, dus de situatie (de waarheid) zoals die nu is kan morgen anders zijn. Je toekomst zit dus vol mogelijkheden om meer ruimte te krijgen om te doen wat je wilt doen! Maar dan moet je daar via ethiek, macht en kennis wel aan actief aan werken. In de volgende blog meer hierover.
De waarheid ligt in de toekomst Foucault zei dat hij hoopte dat de waarheid van zijn boeken in de toekomst lag. In een interview in 1980 vertelde hij over een opstand in de Franse gevangenissen twee jaar eerder waarbij de gevangenen van twee van de gevangenissen één van zijn boeken hadden gelezen en de teksten naar elkaar schreeuwden. Voor hem was dat een politieke en actuele waarheid die plaatsvond nadat zijn boek was geschreven. |